Kardeş Çatışmalarını Yönetmek

Kardeş Çatışmalarını Etkileyebilecek Faktörler

• Kardeşlerin sayısı,
• Kardeşler arası yaş farkı ve
• Cinsiyet unsuru olabilir.
• Yeni doğan kardeşin, var olan kardeşin hangi yaş dönemine geldiği de önemli bir kıstastır.

Yaş yakın olduğunda ihtiyaçların benzer olması bir ortaklık ve akranlık yaratabileceği gibi kaynağın (ebeveynden gelen ilginin) yetersiz hissedilmesine de neden olabilir. Yaş farkı arttıkça yeni kardeşi kabullenmek daha kolay olabilir ama bununla birlikte küçük kardeşin büyük kardeşten taleplerinin artması ve büyük kardeşin ilgilenmek istememesi gibi başka dinamiklerde sıkıntılar yaşanabilir.

Kardeş Çatışmalarında Ebeveyn Tutumlarının Rolü

Farklı açılarla değerlendirerek baktığımızda görebiliriz ki kardeş çatışmaları ebeveyn tutumlarından çok beslenir.  Her sistem kendi içerisinde değerlendirilmeli ve doğruları kendi içerisinde bulunmalıdır. Ancak genel olarak kardeş çatışmalarını azaltmak için neler yapılabileceğine dair  işe yarar prensiplere bakmak istersek aşağıdaki başlıkları düşünebiliriz.

Adil Olun

Ebeveyn olarak eşit bir tutumdan ziyade adil bir tutum içerisinde olmak daha işlevsel olabilir.  Her bireyin ihtiyacı farklı olacaktır.

Kurallar, Sınırlar ve Beklentileri Netleştirin

Kardeş çatışmaları arttığında evdeki kuralların, sınırların ve beklentilerin genel olarak net olup olmadığı değerlendirilmelidir. Belki de kardeş çatışması olarak kendini gösteren semptom evin içerisindeki genel düzenin ve beklentilerin net olmamasından çatışmaya dönmüş olabilir.

Hemen Müdahale Etmeyin

Olası çatışmalarda birbirlerine zarar vermedikleri noktaya kadar dahil olmamak, yaşadıkları problemi kendi kaynaklarıyla ve kendi kişilerarası ilişkilerine dayanarak çözmeyi deneyimlemelerine fırsat sağlamak işlevsel olabilir. Çocukların anne ve babanın yaşanan sıkıntılara objektif baktığını, hatta gerekmedikçe karışmadıklarını ve taraf tutmadıklarını hissetmesi önemli ve güven veren bir noktadır.

Durumu ve Davranışları Analiz Edin

Yine olayları ele alırken “Sen ağabeysin”, “Sen ablasın”, “Sen küçüksün” gibi tanımlamalar üzerinden yapmamak, yaşanan olayı durumsal olarak değerlendirmek ve davranış analizi üzerinden gitmek daha çok işe yarayabilir. 

Kendi İhtiyaçlarınıza Zaman Ayırın

Bazen bu süreçleri yönetmek ebeveynlere de oldukça zor gelir. Çocuklar arasında yaşanan gerginliklerde bir ebeveynin aşırı uyarılmış veya aşırı rahatsız olması, süreci yönetmekte zorlanması ebeveynin kendi süreci ile ilgili olabilir.  Böyle zamanlarda ebeveynin vereceği tepkiler de yüksek olabilir ve durumu daha da çatışmalı bir hale getirebilir. 

Ondandır ki ebeveynler olarak aile içerisinde çatışmalar olduğunda ve ebeveyn kendi regülasyonunda zorlandığında bir nefes almak, mola vermek ve kendi ihtiyaçlarımıza alan açmak süreci daha iyi yönetebilmemize olanak sağlayabilir.