Maddenin Kötüye Kullanıldığını veya Bağımlılık Geliştiğini Nasıl Anlarız?

Madde kötüye kullanımı ve madde bağımlılığı belirtileri dört ana kategoride incelenir:

• Kontrol Bozukluğu
• Sosyal Bozukluklar
• Riskli Kullanım
• Farmakolojik Sorunlar (çekilme, tolerans)

Kontrol Bozukluğu Belirtileri

• Maddenin önceden planlanandan daha fazla miktarda ve daha uzun süre kullanılması,
• Madde kullanmayı bırakma veya azaltmayı isteme ama bunu başaramama,
• Maddeyi bulma, kullanma veya maddenin etkilerinden kurtulmak için çok fazla zaman harcama,
• Maddeyi kullanmak için aşırı istek duymayı içerir.

Sosyal Bozukluk Belirtileri

• Madde kullanımı yüzünden okul, ev veya işteki görevleri yerine getirememe,
• İlişkilerde sorun yarattığı halde madde kullanımına devam etmek,
• Madde kullanımı yüzünden önemli sosyal, mesleki veya boş zaman aktivitelerinden vazgeçmektir.

Çocuğunuzda madde kötüye kullanımı ve bağımlılığı ile ilgili belirtiler gözlemliyorsanız, Noema Aile değerlendirme testlerinden Madde Bağımlılığı Testi (NIDA-Modified ASSIST) ile ön değerlendirme yapabilirsizniz.

Riskli Kullanım Belirtileri

• Madde kullanımı yüzünden tehlikeler yaşamaya rağmen kullanmaya devam etme ve
• Maddeden ötürü psikolojik ve fiziksel sorunlar ortaya çıkmasına veya var olan sorunların madde yüzünden kötüleşmesine karşın kullanmayı sürdürme yer alır.

Farmakolojik Belirtiler

• Tolerans, istenen etkiyi elde etmek için maddenin miktarının arttırılması gerektiği,
• Çekilme ise madde almayınca ortaya çıkan ve kişiyi olumsuz etkileyen, madde alınca da geçen belirtiler anlamına gelir.

Madde Kötüye Kullanımı Seviyeleri

Yukarıda tarif edilen belirtilerden 2 veya 3 tanesinin olması kişide hafif şiddette madde kötüye kullanımı olduğunu gösterir. Yani madde kötüye kullanımı demek için çok da fazla belirtiye gerek yoktur.

4-5 belirti varsa orta şiddette, 5’ten daha fazla belirti varsa ağır şiddette madde kötüye kullanımı olduğu sonucuna varılır.