Duygusal Konular ve Tuvalet Sorunları

Tuvalet ile ilgili sorunların duygusal nedenleri, ele alınması en zor olanlarıdır çünkü küçük çocuklar kafa karışıklıklarını, kaygılarını veya korkularını nadiren kelimelerle ifade edebilirler. Yatak odasının bir köşesinde dışkılama, aylarca süren tam kuruluktan sonra okulda günlük tuvalet kazası geçirme veya çocuk bezine geri dönme isteği gibi davranışlar birçok ebeveyn için rahatsız edici ve hatta korkutucudur — özellikle de nedenini anlamadıklarında. Fiziksel nedenler bir yana koyulduğunda, bu davranışların ardındaki nedenlerin çoğu, çocuğunuzun hayatındaki veya duygusal gelişimindeki değişimler irdelendiğinde, davranışları ve söylemleri takip edildiğinde gün yüzüne çıkabilir.

Bir çocuğun hayatındaki büyük değişimler, tuvalet eğitimi sırasında regresyona neden olabilir. Regresyon, tuvalet eğitimi tamamlandıktan çok sonra da benzer nedenlerle ortaya çıkabilir. Ailede yeni bir bebeğin doğumu, yeni bir eve taşınma, aile çatışmaları veya duygusal olarak stresli herhangi bir durum, çocuğunuzun tuvalet eğitiminde gerilemesine neden olabilir — yatak ıslatma, çiş kaçırma, dışkı tutma ve hatta uygunsuz yerlerde dışkılama gibi. Çocuğunuzun normal gelişiminden kaynaklanan iç stres, tuvalet davranışlarını da etkileyebilir. Aynı zamanda, tuvalet güçlükleri ile ilgili yaşanan problemler de çocukların okul, ev ve sosyal durumları da dahil olmak üzere hayatlarının pek çok alanını etkileyebilir.

Örneğin, yaklaşık üç yaşında, çocuklar yanlış olduğunu bildikleri bir şeyi yaptıklarında rahatsızlık veya utanç yaşama kapasitesini geliştirmeye başlarlar ancak bu yaştaki çocukların çoğu bu duygularla ne yapacaklarını bilmezler. Ebeveynlerinin onayını isteyen bir çocuk, ebeveynlerinin gerçekte ne kadar kapsayıcı olduklarını hesap edemeden bir tuvalet kazası meydana geldiğinde aniden utanmaya başlayabilir. Sonuç olarak, oturma odasının zemininde idrarını yapmasına rağmen aslında tuvaleti kullandığını iddia edebilir. Islak iç çamaşırını saklayabilir, hatta kimse görmeden etrafı temizlemeye çalışabilir.

Bu şekilde davranan bir çocuğu eleştirmek veya cezalandırmak için kesinlikle bir neden yoktur. Aksine, çocuk uygun tuvalet davranışının ne olduğunu bildiğini ve “gerçekleşmesi" için elinden gelenin en iyisini yapmaya çalıştığını göstermiştir. Çocuğunuzun kazalarını sizden sakladığını fark ettiğinizde en iyi yanıt, ona bir kaza olduğunu bildiğinizi, sorun olmadığını ve bir dahaki sefere daha iyisini yapacağını bildiğinizi nazikçe söylemektir. Daha sonra size temizlikte yardım etmesini isteyin ve işlerin tekrar yoluna girmesine yardımcı olabilecek belirli yollar hakkında onunla konuşun. Bu probleme olan pozitif yaklaşımınız çocuğunuzun da motivasyonunu ve başarmaya olan inancını arttıracaktır.

Diğer duygular ve duygusal durumlar çocuğunuza fazla gelebilir ve başlangıçta şaşırtıcı şekilde davranmasına neden olabilir. Daha fazla dikkat çekme arzusu, sizi sadece konuşmaya veya duygusal etkileşime sokmak için artan sayıda tuvalet kazası geçirmesine neden olabilir. Tuvalet kullanımı konusunda çok fazla kontrol sahibi olduğunuzu hissediyorsa, sürekli olarak kendi davranışını yönlendirmesine izin vermek yerine gitmesi gerekip gerekmediğini soruyorsa, iş işten geçene kadar tuvalete gitmeye direnebilir ve sonuçta bir tuvalet kazası yaşayabilir. Daha aktif bir hayal gücü ve hayalci düşünme eğilimi, tuvaletten korkmasına ve kaçınmaya başlamasına neden olabilir. Onu taklit etme yoluyla başka bir çocukla arkadaş olma arzusu bile, diğer çocuk tuvalet eğitimi almamışsa, regresyona yol açabilir. Ayrıca hemen hemen tüm küçük çocukların bir anda yaşadığı, bebekliğe geçici olarak dönme isteği, çocuğunuzun size tekrar çocuk bezi giymeye başlayıp başlayamayacağını sormasıyla sonuçlanabilir.

Çocuğunuzu Bu Süreçte Destekleyin

Tuvalet eğitimi almış çocukların yanı sıra halen eğitim görmekte olanlar için, ebeveynler sakin bir şekilde yanıt verirse ve bunu çocuklarını desteklemek ve iletişim kurmak için bir fırsat olarak kullanırsa, regresyon genellikle uzun sürmez.

Çocuğunuzun yaşadığı sorunları ona destek olmak ve onunla iletişim kurmak için bir fırsat olarak kullanabilirsiniz. Çocuğunuzun sorunu tanımlamasına, duygularını anlamasına, pratik çözümler bulmasına yardımcı olmasına ve tuvalet kullanımıyla ilgili beklentilerinizi netleştirmesine yardımcı olabilirsiniz. Desteğiniz ve anlayışınız çocuğunuzun rahatlamasına ve nihayetinde ilerlemesine yardımcı olacaktır. Ancak, en önemlisi çocuğunuzun tuvalet eğitiminde gerileme yaşamasının altında yatan sebebi bulmaya çalışmak ve ona bu konuda destek olmaktır. Böylelikle bu problemleri en başından çözebilir ileride karşılaşabileceğiniz problemleri önleyebilirsiniz.

Bu arada, çocuk bezlerine geri dönmek gibi büyük, somut tavizlerden kaçınmaya çalışın, böyle bir durumda, daha güvende hissedene kadar, lazımlığı odasına yerleştirmeyi, okul günü başlamadan önce okul tuvaletine eşlik etmeyi veya başka türlü uzlaşmayı teklif edin.

 

Kaynak:

American Academy of Pediatrics: HealthyChildren: Emotional Issues and Potty Training Problems https://www.healthychildren.org/English/ages-stages/toddler/toilet-training/Pages/Emotional-Issues-and-Bathroom-Problems.aspx

HSR Psychology: Toiletting Difficulties https://www.hsrpsychology.co.uk/conditions/mental-health/toileting-difficulties/#:~:text=What%20are%20the%20psychological%20needs,disorder%20or%20oppositional%20defiant%20disorder.

NHS: Potty Training Problems https://www.nhs.uk/conditions/baby/babys-development/potty-training-and-bedwetting/potty-training-problems/