2-3 Yaşındaki Çocuklarla Birlikte Nasıl Kitap Okunur?

​​Henüz yeni yürümeye başlayan çocuklar bile kitaplardan keyif alabilir ve sizinle kitap okuyarak birçok şey öğrenebilirler. Çocuğunuzla birlikte kitap okumak hem çocuğunuzun konuşmasının gelişmesine hem de ilerleyen süreçte okulda dinlemeye ve öğrenmeye hazır hale gelmesine yardımcı olacaktır. Hikaye okumak çocuğunuzun hayal gücünü harekete geçirir ve çocuğunuzun dünyayı öğrenmesine yardımcı olur. Örneğin çocuklar kitap okuyarak başka kültürleri ve onlara saygı duymayı öğrenebilirler. Çocukların ebeveynleriyle birlikte resimli kitap okurken kurdukları ortak ilgi ve dikkat, çocukluk döneminde sosyal ve duygusal iletişimin temelini oluşturur. Çocuklara kitap okumak onları eğlendirmenin yanında dil ve konuşma gelişimlerini, bilişsel, duygusal ve sosyal davranışlarını destekler. Ayrıca çocuğunuzla bağ kurmak için iyi bir fırsattır.

Birlikte Kitap Okumayı Uyku Rutininizin Bir Parçası Yapın

Televizyon ve diğer elektronik eşyaları kapatarak uyku rutininizin düzenli bir parçası olacak şekilde 10-20 dakikalık kitap okuma zamanları ayırın. Unutmayın; çocukların erken yaşta düzenli uyku rutinlerine sahip olmaları ileride yaşanabilecek uyku sorunlarının önlenmesine yardımcı olacaktır. Ayrıca çocukları daha küçükken uyumadan yatağa koyarak kendi kendilerine uyumalarını sağlamanız da ileride olabilecek gece uyanmalarının önüne geçecektir. 

İki yaşındaki çocuğunuz:

• Birlikte okumak için bir kitap seçebilir.
• Sizinle aynı kitabı defalarca okumaktan keyif alabilir.
• Sizin söylediğiniz veya okuduğunuz kelimeleri tekrarlayabilir.
• ‘Bu nedir?’ gibi sorular sorabilir.
• Birlikte kitapçıya gidip kitap seçmekten ve “kitap okuma saati” yapmaktan keyif alabilir.

Ebeveynler olarak:

• Birlikte kitap okumak için sakin ve rahat bir ortam yaratın.
• Birlikte kitap okumayı çocuğunuzu sakinleştirmek ve rahatlatmak için kullanın.
• Çocuğunuzun az önce söylediği önemli bir kelimeyi tekrarlayarak bir sohbet başlatın. Örneğin; ‘Balon. Bir sürü balon. Kızın bir sürü balonu var.’ gibi. Sonra çocuğunuzun sizin söylediklerinizin üzerine bir şey daha söylemesini bekleyin.
• Resimleri sayın ve çocuğunuzun da sizin ardınızdan sayıları tekrarlaması için bekleyin.
• Çocuğunuzun soru ve yorumlarına coşku ile karşılık verin.
• Arada duraksayın ve çocuğunuzun sizin yerinize cümleyi bitirmesini isteyin.
• Çocuğunuzdan kitaptaki eylemleri tanımlamasını isteyin. Örneğin “İnek ne yapıyor?” veya “Köpek hangi sesi çıkarıyor?” gibi.

3 yaşındaki çocuğunuz:

• Birlikte okumak istediği kitabı isimlendirebilir.
• Size kitabı sesli okuyormuş gibi yapabilir.
• Size okuduğunuz hikayenin gündelik yaşantısında gördüğü ve/ya yaptığı şeylere nasıl benzediğini anlatabilir.
• Birlikte okuduğunuz kitapla ilgili sorular sorabilir.
• Favori kitabında kaçırdığınız kelime veya sayfa olursa sizi düzeltebilir.
• Favori kitabından bir hikayeyi size kendi kelimeleri ile anlatabilir.

Ebeveynler olarak:

• Birlikte kitapçıya gidip kitap alışverişi veya “kitap okuma saati” yapın.
• Birlikte kitap okumak için sakin ve rahat bir ortam yaratın.
• Çocuğunuz isterse kitabı onun seçmesine izin verin.
• Kitaptaki resimler ve hikaye ile ilgili çocuğa sorular sorun.
• Çocuğunuzun soru ve yorumlarına coşku ile karşılık verin.
• Çocuğunuza aynı resimdeki bir yönü ile benzer şeyleri bulmasını ve size göstermesini isteyin. Örneğin; ‘Bütün mavi olanları bulabilir misin?’ veya ‘Bana tüm uçabilen şeyleri gösterebilir misin?’ gibi.
• Renklere, şekillere, sayılara işaret edin.
• Arada duraksayın ve çocuğunuzun sizin yerinize cümleyi bitirmesini isteyin.
• Çocuğunuzdan kitaptaki eylemleri tanımlamasını isteyin.

2-3 Yaş Çocuklar İçin Kitap Seçimi

Bu yaşlardaki çocuklar genellikle kafiyeli, ritmik ve tekrarlayıcı kitaplardan hoşlanırlar ve kitapların bu niteliklere sahip olması öğrenmeye yardımcı olabilir. Çocuğunuzun ilgisini canlı tutmak için kitabın uzunluğu da önemlidir. 4-5 dakikada bitirebileceğiniz kitaplar bu yaş grubu için idealdir.

Aşağıdaki kitaplar 2-3 yaş çocuklar için ilgi çekici olacaktır:

• Hayvanlar ve hayvan sesleri içeren kitaplar,
• Çocuğunuzun ilgi duyduğu şeylerle ilgili kitaplar (arabalar, kamyonlar, periler, evcil hayvanlar, yıldızlar ve gezegenler, müzik, kaleler, okyanus, prensesler…),
• Daha önce oynadıkları ve sevdikleri oyunlar hakkındaki kitaplar,
• Hareketli parçaları olan kitaplar.

 

Kaynak

Healthy Children https://www.healthychildren.org

Raising Children https://raisingchildren.net.au/toddlers/play-learning/literacy-reading-stories/reading-with-toddler.

Sajedi F, Habibi E, Hatamizadeh N et al.(2018) Early storybook reading and childhood development: A cross-sectional study in Iran [version 1; referees: 2 approved] F1000Research 2018, 7:411 (doi: 10.12688/f1000research.14078.1)