Ders Çalışma Stratejileri

Ders çalışma teknikleri, çalışılan konu ve kişinin sahip olduğu becerilere göre farklılık göstermektedir. Ders materyallerinin verimli ve etkili bir şekilde öğrenilmesini sağlamak adına, farklı alanlardaki ders çalışma stratejilerinin düzenli bir şekilde çalışma rutinlerine eklenmesi gereklidir.

Okuduğunu Anlama Becerilerini Geliştirme Stratejileri

Ne Kadar Anladığının Takip Edilmesi

Çocuğun okuduğunu anlama becerilerini geliştirebilmesi için öncelikle ne kadar anladığını takip etmesi gerekmektedir. Yani çocuk okurken kendisini bilinçli ve aktif bir şekilde izliyor olmalı ve değerlendirmelidir. Okunan metnin daha iyi anlaşılabilmesi için farklı yöntemler denenmeli, okunulan yerin anlaşılıp anlaşılmadığı değerlendirilmeli ve eğer anlaşılmadığı fark ediliyorsa da mutlaka geriye dönülmelidir.

Bilgilerin Şekil ve Grafikler ile Organize Edilmesi

Çocuk, okuduğu metindeki önemli noktaları görsel ipuçları kullanarak (altını çizme, renklendirme veya kısaltma kullanma gibi) daha ilgi çekici hale getirmelidir. Böylece dikkatini okuduğu metnin içeriğine daha iyi yoğunlaştırabilir. Ayrıca bu yöntem sayesinde çocuğun okuduğu metine tekrar bakması gerektiğinde, önemli noktaların üzerinden geçmek ve onlar üzerinden tekrar yapmak bilginin öğrenilmesi, hatırlanması ve kalıcı olması için yeterli olacaktır.

Sorulara Cevap Verilmesi

Çocuk okuyacağı herhangi bir metin ile ilgili önemli soruları öncesinde gözden geçirmeli, metni sonrasında okumalıdır. Böylece çocuklar metni okurken nelere daha çok önem vermeleri ve neyi öğrenmeleri gerektiğini daha iyi anlayabilirler ve dolayısıyla metni anlamaları da kolaylaşır.

Soru Üretilmesi

Çocukların herhangi bir metni okurken kendilerinin de soru oluşturabilmeleri ve okurken bu sorularına da yanıt bulmaya çalışmaları metni iyice anlayabilmeleri için oldukça faydalıdır. Soru üretimi, metni okumadan önce, metni okuma esnasında ve metni okuduktan sonra olacak şekilde farklı zamanlarda yapılabilir.

Metnin Yapısının Anlaşılması

Çocuğun metni daha iyi anlayabilmesi için metnin yapısını iyi kavramış olması gerekmektedir. Örneğin metinde giriş, gelişme ve sonuç bölümlerinin hangilerinin olduğunun anlaşılması etkili olacaktır.

Özetleyebilme

Çocukların metni okumayı bitirdikten sonra metine dair temel fikirleri 5N 1K metodu ile (kim, ne yaptı, nerede, ne zaman, nasıl ve ne için soruları) yanıtlayabilmesi ve karşıdakine anlatabilmesi gerekmektedir. Çünkü bir çocuk bu sorulara yanıt verebilecek şekilde metni anlatabiliyorsa bu metindeki bilgileri öğrenebildiği anlamına gelmektedir, fakat yanıtlayamıyor ise bu başlıklara yanıt verebilecek şekilde tekrar okuması işlevsel olacaktır.  

Çocukların bu okuma becerilerini geliştirecek stratejileri kullanırken bilinçli bir şekilde kullanması yani bir başka deyişle neyi neden yaptığını biliyor olması gerekmektedir. Örneğin çocuk metni okumayı bitirdikten sonra anlatma kısmına geçecek ise bunu metindeki bilgileri daha iyi anlamak ve uzun süreli hafızasına geçip geçmediğinden emin olmak adına yaptığını bilmeli ve ihtiyaç duyduğu stratejiyi gerektiği yerde seçerek kendi çalışma rutini içerisinde kullanabilmelidir.

Yazma Becerilerini Geliştirme Stratejileri

Amacın Belirlenmesi

Yazı yazmaya başlamadan önce ilk olarak yazılacak yazının amacı, yöntemi, konusu ve sınırları belirlenmelidir.

Kendini İzlemek

Amaç belirlendikten sonra çocuk yazısını yazarken bir yandan kendisini izlemeli, yazdığı içeriğin amacı ile uyumlu olup olmadığını kontrol ediyor olmalıdır.

Kendi Kendisine Yönergeler Verebilmek

Çocuk kendisini izlerken fark ettiği sapmalarla ilgili kendisine yönergeler vermeli, gerekiyorsa amacına ve sınırlarına uygun şekilde yeni eklemeler yapmalı veya geriye dönüşler ile yazıyı tekrar çerçevelemelidir.

Çocuklara Stratejilerin Öğretilmesi

Ders çalışma becerilerini geliştirmeye yönelik stratejileri öncelikle anne ve babaların iyi öğrenmesi önemlidir. Anne veya baba gerekli stratejileri öğrendikten sonra çocuklarına öğretebilir.

Öncelikle çocuğun kullanabileceği stratejiler ve bu stratejilerin hangi amaca hizmet edeceği ile ilgili çocuk mutlaka bilgilendirilmelidir. Sonrasında modelleme yoluyla çocuğa stratejilerin nasıl kullanılabileceği gösterilmelidir. Modelleme yapıldıktan sonra gösterilen stratejileri çocuğun kendisinin de uygulaması sağlanmalıdır. Çocuk uygulamayı deneyimledikten sonra hangi stratejileri ne için kullanıyor olduğunu anlatması istenebilir. Bu aşama da tamamlandıktan sonra çocuktan bu uygulamaları bağımsız olarak ihtiyaç duyduğu yerlerde uygun olanı seçerek kendisinin deneyimlemesi istenebilir.

Test Çözme Becerilerini Geliştirme Stratejileri

Çocukların test değerlendirmelerinde performanslarının en iyi şekilde olabilmesi için sunulacak konuya ve materyale sağlam bir şekilde hakim olmanın yanı sıra temel test çözme tekniklerinin de devreye sokulması gerekmektedir. Bu stratejiler:

• Zamanı yönetimi
• Tahmin etme becerilerinin geliştirilmesi
• Soruyu soran kişinin niyeti üzerine düşünme becerileri
• İpuçlarını işlevsel kullanabilme becerilerini içermektedir.

Dinleme Becerilerini Geliştirme Stratejileri

Etkin bir dinleme sağlanabilmesi için dikkatin öğrenilen konuya yöneltilebilmiş olması gerekmektedir. Dinlemeye hazırlanabilmek ve odaklanılabilmesi için de kişinin çeldiricilerden mümkün olduğu kadar uzaklaşması gerekmektedir.

İyi bir öğrenim için etkin dinlemenin yanı sıra aktif dinleyici olabilmek de gerekmektedir. Aktif bir dinleyici olabilmek için konuların takip edilmesi, önceki bilgiler ile bağlantılanması ve gerekli yerlerde soru sorulmasına dair becerilerinin gelişmiş olması gerekmektedir. Aktif dinleyici bilgileri dinlerken verilen ipuçlarına hassas olabilir. Böylece önemli bilgilerin verildiği yerleri (ders anlatan öğretmenin vurgu yaptığı, duraksadığı veya tonlamasını değiştirdiği yerleri) rahatça yakalayabilir.